‘Even’ een vario
 wisselen

Demonteren Het oogt alsof de Fendt total loss is, maar feitelijk zijn slechts de achterwielen, cabine, trappen en tank gedemonteerd. Dat is nodig, want de vario zit recht onder de cabine, net voor de achterbrug. Het is nu nauwelijks voor te stellen, maar deze trekker zal over zes uur weer rijden!

Het huis Het transmissiehuis is een vast onderdeel van het trekkerframe. Dat blijft dus op zijn plek. De vario zelf is hier als losse unit ingebouwd. Om erbij te kunnen, lichten Wouter en Paul het deksel. ­Metaalslijpsel op het typeplaatje geeft aan dat er iets niet in de haak is. Wat exact kapot is, blijft 
nog even een raadsel; maar in principe is dat niet ­relevant.

De vario-unit in het huis Drie asstompen steken in het huis. Eentje links vanaf de motor, die zet het vermogen op de bak. Een uitgaande as drijft het planetair van de achteras aan, en indirect ook de voorwielaandrijving. Een tweede uitgaande as is de doorgaande as voor de aftakas achter. Dankzij clips en schuif­moffen zijn de in- en uitgaande assen op de vario-unit vrij snel los te halen.

Verbinding Twee massieve stangen verbinden de transmissie met het huis. Nu alle hydrauliekslangetjes en aandrijfassen losgekoppeld zijn, kunnen deze assen eruit. Dat gaat gemakkelijk door er een draadeind voorzien van een slagijzer in te draaien. Met een paar ferme tikken komen de stangen eruit. De vario hangt los in de takels.

Wisselen De nieuwe vario arriveert in een metalen kist en is reeds compleet afgemonteerd met alle slangetjes. Bijzonder: Fendt ontwikkelt de vario nog altijd door. Dat is aan details zelfs voor een leek te zien. Zo heeft het planetair van de nieuwe bak bijvoorbeeld vier zonnewielen, in plaats van drie zoals voorheen.

Defect Na enig speurwerk ontdekken de monteurs het euvel aan de oude bak. Die gaat terug naar Fendt voor een revisie. Kijk je links naast dit tandwiel, dan zie je dat dit met lagering en al uit het pomphuis is gedrukt. Daardoor is de vario vastgeslagen.

Terugbouwen Met de nieuwe ruiltransmissie op zijn plek kunnen de stangen er weer in. Hier draait Paul intern de klemmen om de stangen aan. Transmissie en huis vormen nu weer één geheel. Mening van de monteurs: het is dankzij deze onderhoudsvriendelijke bouw plezierig sleutelen.

Slangetjes De hydrauliekslangetjes van de transmissie steken door het huis naar buiten. Een borgring voorkomt dat ze terugschieten. Aan de buitenzijde van de bak komen de bestaande regelventielen weer terug op hun plek. Het zit inderdaad doordacht in elkaar allemaal.

Ventielen Dit is zo’n regelventiel. Met een nieuwe pakking bout je het oude ventiel zó weer tegen het huis, waar nu de nieuwe vario in zit. De ventielen verzorgen de aansturing van de transmissie. Zo schakel je er bijvoorbeeld de hoog-laag mee.

Nieuwe filters De monteurs vervangen zowel het aanzuig- als het retourfilter van de transmissie. Hetzelfde geldt voor twee baksensoren in het transmissiehuis. Dit gebeurt preventief, want de meerkosten vallen op het geheel mee en het verkleint de kans op storingen later.

Controleren Nu alles op z’n plek zit, is het tijd voor een dubbelcheck. Samen lopen de monteurs alle bouten, slangen en moffen langs. Het is absolute noodzaak om niets te vergeten. Naast deze controle vormt een eerder genomen foto nog een bevestiging dat alles op de juiste plek zit.

Olie erin Terwijl Wouter de laatste zaken afmonteert aan de buitenzijde, vult Paul de bak met olie. In totaal gaat er zo’n 60 liter in.

Dicht maken Het aanbrengen van de vloeibare pakking is de laatste handeling voor het deksel er weer op kan. Daarna kan het grote afmonteren beginnen.

Tank terugplaatsen De grote kunststof brandstoftank kan weer op z’n plek. De mobiele tankinstallatie van de klant staat al gereed om de trekker af te tanken.

Cabine erop Dat ziet er heftig uit, maar de hoeveelheid werk valt eigenlijk mee. De cabine hangt aan originele hijssteunen. Die schroef je simpelweg op de plek waar normaal de zwaailampsteun zit. Bij enkele andere series kan de cabine kantelen, dat werkt nog sneller.

Cabine aansluiten Op vier punten zit het cabineframe vast aan de veerpoten. Enkel de koppeling werkt hydraulisch, die moet worden ontlucht. Rest nog een handvol luchtaansluitingen en vier multistekkers van de (gegroepeerde) elektronica. Die zijn redelijk vlot aan te sluiten.

Afmonteren Het terugplaatsen van de spatborden, afscherming, trappen, beschermplaten en zwaailampen neemt stiekem best wat tijd in beslag. De monteurs lopen de hele trekker nog even na en vullen de achterbrug bij. Daarna kunnen de wielen er weer onder en gaan de slangen van de nog altijd aangekoppelde dumper er weer in.

Starten en testen Na het starten van de trekker roepen de monteurs het diagnosescherm op. De trekker meet een voorstuurdruk van 6 bar op de nieuwe transmissie – een goed voorteken dat de transplantatie is geslaagd. Ook de schakeling tussen groep I en II werkt goed.

Testrit en afregelen Inmiddels is het 2.00 uur ’s nachts. Paul trekt de nog altijd volle combinatie de weg op om de transmissie op te warmen, alsof de trekker nooit kapot was. Nadien regelt de trekkerterminal de nieuwe transmissie zelf af en kunnen de monteurs weer inpakken. Klus geklaard!